İstifa Eden İşçinin Uyacağı Süreler
Belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalıştığı işinden istifa etmek isteyen işçilerin, kanunen beklemek zorunda oldukları bir süre bulunmaktadır. Bu süre, 4857 sayılı İş Kanunu’nda “Süreli Fesih” başlığı altında düzenlenmiştir.
Bu yazıda, işçilerin haklı bir sebebi olmamasına rağmen istifa ettiği durumlardan bahsedilmektedir. Haklı neden olmaksızın yapılan tek taraflı fesihlerde, işçinin işverenden ihbar tazminatı isteme hakkı bulunmamaktadır.
İstifa Nasıl Edilir?
Bir işverene bağlı olarak çalışan işçi, iş ilişkisini sonlandırmak için sonlandırma iradesini işverene bildirmelidir. Bunu yazılı bir istifa dilekçesi ile yapabileceği gibi, sözlü olarak da yapabilir.
Yargıtay, işçinin bir irade bildiriminde bulunmasa da işyerine gitmeyi, iş görmeyi bilinçli olarak bırakmasını iş sözleşmesinin fiili feshi olarak değerlendirmektedir. Ancak bu durumda işçi ihbar süresine uymamış sayılacak ve eğer haklı nedenle fesih hali yoksa ihbar tazminatına mahkum edilme riski ile karşılaşacaktır.
İhbar Süreleri Ne Kadardır?
İş Kanunu’nun “Süreli Fesih” bağlıklı 17. maddesine göre,
- İşi 6 aydan az sürmüş olan işçi için 2 hafta,
- İşi 6 aydan 1,5 yıla kadar sürmüş olan işçi için 4 hafta,
- İşi 1,5 yıldan 3 yıla kadar sürmüş olan işçi için 6 hafta,
- İşi 3 yıldan fazla sürmüş olan işçi için 8 hafta
bildirim süresi bulunmaktadır. İşçi ve işveren, iş sözleşmesi ile bu ihbar sürelerinin artırılmasını kararlaştırabilirler.
Bu maddeye göre iş sözleşmesini feshetmek isteyen işçi veya işveren, bu sürelere uymak zorundadır. Bu süreler ile; iş sözleşmesinin işveren tarafından feshi halinde işçinin bir anda işsiz kalmasının önlenmesi, işçi tarafından feshi halinde ise işverenin bir anda pozisyonunun boşalmaması ve işlerinin aksamaması amaçlanmıştır.
Ayrıca Kanunun 27. maddesi gereği, işveren işçiye ihbar süresi içinde günde en az 2 saat iş arama izni vermek zorundadır. Bu 2 saat izin, mesai saatleri içinde kullandırılır ve ücret kesintisi yapılamaz. İşçinin istemesi halinde, iş arama izinlerini toplu olarak işten ayrılacağı günden önceki günlere denk getirmek kaydıyla kullanabilir.
Örneğin çalıştığı işyerinde 2 yıldır çalışmakta olan işçi, istifa bildiriminde bulunduktan 6 hafta sonra iş sözleşmesini sonlandırabilecektir. Aynı şekilde nezdinde 2 yıldır çalışmakta olan işçinin iş sözleşmesini feshetmek isteyen işveren, fesih bildiriminde bulunduktan 6 hafta sonra iş sözleşmesini sonlandırılmış sayılacaktır.
İş sözleşmesini sonlandırmak isteyen işveren, ihbar süresine ait ücreti peşin olarak işçiye ödemek suretiyle sözleşmeyi derhal feshedebilir.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Tarafların yukarıda verilen sürelere riayet etmemesi tazminat sebebidir. Bu tazminat uygulamada ihbar tazminatı olarak adlandırılmaktadır. Sözleşmenin taraflarından biri, iş sözleşmesini haklı bir sebebi olmaksızın ihbar süresine uymadan feshetmişse, ihbar süresinde iş sözleşmesi gereği doğacak ücret kadar tazminat öder.
Tazminat hesabında işçinin giydirilmiş brüt ücreti esas alınacaktır. Yani işçinin vergi ve prim kesintileri yapılmadan önceki ücretine, yol yemek gibi sosyal yardımlar eklenerek hesaplama yapılacaktır. Hesaplama sonucunda bulunacak brüt ihbar tazminatından vergi mevzuatı gereği yapılacak gelir vergisi ve damga vergisi kesintilerinden sonra net ihbar tazminatı tespit edilebilecektir.
Av. Emre Yılmaz
Hukuki Danışmanlık Randevusu Talebinde Bulunmak İçin:
[email protected]